1894 - 1918
De pioniers, de "onderwijzers uit den heelen"

Eind vorige eeuw verleenden verschillende liefdadige kringen hulp aan arme kinderen. 

Te Antwerpen bestonden zo in 1893 al het "Algemeen Kledingwerk" en het "Werk der Sigaarpunten".
In februari 1894 richtte de "Beroepsvereniging Diesterweg" met steun van Schepen Victor Desguin een afdeling op voor het bedelen van eetmalen aan behoeftige kinderen van de Antwerpse stadsscholen. Tijdens de winter van 1894-1895 werd gestart met het betalen van de kosten voor de schoolsoep voor 405 leerlingen in de "Kindertuinen". Vanaf 1898 werd de werking uitgebreid tot de lagere scholen. 

Reeds in 1894 werd het uitzenden van zwakke kinderen tijdens de zomervakantie in overweging genomen.
In augustus en september 1895 namen 43 meisjes en 29 jongens (in aparte groepen!) hun intrek in Kasteel Hickendorf te Westmalle, 48 jongens trokken naar Hamois, 27 jongens en 27 meisjes gingen naar Uitkerke aan zee en 26 meisjes naar Hastière, dit alles voor de toen enorme som van 6465 BEF. 

Maar de verwezenlijking van een "bestendige schoolkolonie" was het na te streven doel!
Via "albumdoosjes" in cafés, omhalingen op feesten, het inrichten van "kunstavonden", een toelage van het stadsbestuur, van het Algemeen Kledingwerk en van het "Bureel van Weldadigheid (OCMW)", concerten van "Diesterweg's Zangafdeling" en de bijdragen van talrijke verenigingen (waar we de Koninklijke Kring "De Mieren" zeker bijzonder willen vermelden), werden de nodige fondsen ingezameld om in september 1902 een grond van 2 ha 10 are te kunnen aankopen te Heide-Kalmthout. Prijs: 2100 BEF. 

Januari 1903 was het voorlopige plan klaar, op 30 augustus 1903 werd de eerste steen gelegd, op 30 juni 1904 nam de eerste groep van 50 kinderen zijn intrek in de "schoolvilla": de "Bestendige Schoolkolonie" en de eerste openluchtschool ter wereld (!) was geopend, zes weken voor die van Charlottenburg bij Berlijn, die slechts een dagschool was. 

Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog werd de "schoolvilla" gesloten, maar in 1916 heropend; de gemiddelde bevolking werd opgevoerd tot 150. In die periode werden ook nog 2 oorlogskolonies geopend: "Vordenstein" en "De Wijngaard" te Schoten.
In deze eerste periode kwamen de openbare besturen niet of in zeer geringe mate tussen in de kosten voor al deze sociale voorzieningen: de toenmalige liefdadige verenigingen waren volledig aangewezen op de vrijgevigheid van het publiek...

  Terug naar Historiek